İSMETPAŞA DA SİLİNİRKEN HAFIZADAN

08.07.2017 Milliyet - Ankara Gazetesi

Demiştik de gerçek oluyor. Kentsel dönüşüm dozeri vardı semte, tek tek eski ve özgün yapıları yanıyor, yıkılıyor İsmetpaşa’nın. Son model yeni semtimiz olacak Hacıbayram gibi.

Aylık çıkan Ankarakeçisi Gazetesi’nde Salih Levent Uğurlu, Uluslararası Estetik Kurulu Başkanı, ODTÜ Öğretim Üyesi Prof.Dr. Jale Erzen hocamızla çok güzel ve öz bir söyleşi yapmış. “..Bütün kentler aynı zamanda tarihi olan ve bu tarihin bir şekilde kayda geçtiği yerlerdir. Bu tarih nasıl kayda geçer? Tarihsel yapılarla kentsel planlamayla kayda geçer.. Yani Ankara’nın üç farklı devlete başkentlik yapmış olması Ankaralılar’a, eğer farkındalarsa çok farklı bir bilinç verir! Çünkü insan tarihsel bir varlıktır. Köyde tarih yoktur, kentlerde vardır. Onun için tarihsel bilinci yok etmek, insanı yok etmek demektir..” demiş hocamız.

Anısı olmayan sahip çıkmaz

Oysa Ankara’da biz, bir bir yakıyor, yıkıyor, tarihsiz bırakıyor, yok ediyoruz. Kentsel dönüşüm dozeriyle sürerek, mahalleliyi mahallesinden ediyor, dedesinin toprağından, tarihinden koparıyoruz. Kale’de, Hamamönü’nde, Ulucanlar’da, Bentderesi’nde, hiç yerlisi kalmadı neredeyse. Dedesinin, ninesinin tarihine, toprağına, mahallesine sahip çıkacak kalmadı.

İsmetpaşa İnceyol Sokak 2 numara - 2014

Bu güzel ev sinsice eksiltiliyor sokaktan - 2017

Anısı olmayanın sahip çıkmayacağı gibi, orada geçmişi olmayanların oralara sahip çıkmasını bekleyemeyiz, sahip de çıkmıyorlar zaten. Kentsel dönüşüm dozeri de şu an tüm yanlış uygulandığı yerlerde savaşların yapamadığını yapıyor; sahibini yerinden ediyor, toplumsal dokuyu değiştiriyor, o şehre sahip çıkmayacak sakinler yaratıyor. Şehrin özü bozuluyor yani.

Hafıza boşaldıkça

Acımasızlaşıyor mahallesine, şehrine. Anısı olmadığı yere sahip çıkmasını gerektirecek neden kalmıyor, ‘geçicileşiyor’ sonradan gelen.

Kentin tarihi taşınmıyor geleceğe, sökülüp atılıyor hafızalardan. Anıların yeri hafıza, hafıza boşaldıkça tarih bilinci yok oluyor, bilinç yok oldukça insan.

Mimari aynalar kırılıyor

İşte Hacıbayram’ı yeniledik tümden, özgünlüğü kalmadı. Hamamönü kısmen özgün ama Hamamarkası’nda özgün olan bozulup yenisi yapılıyor. Bentderesi de çok yakında 2000 model olacak. Kale’yi Allah korusun, İsmetpaşa sırada.

Kastamonu Oteli 2017

Ulus’tan çok bakkalı, manavı, lokantası, plakçısı, otelleri olan İsmetpaşa’yı soldurduk, kurutuyoruz şimdi. Şevroleci Fikret ustanın konağı gitti, Yahya Galip Kargı İlköğretim Okulu gitti, her biri kendini gösteren özelliğiyle evleri gidiyor, meşhur güzelim Kastamonu Oteli bile harabeleştirildi, yıkımı bekliyor.

Tepe Sokak 10 numara, İnceyol Sokak 2 numara ve 10/B harabe,

Akşehir Sokak 3 numara ile 17 numara yıkılmak üzere,

Telgraf Sokak 7 numara yeni yandı,

Turgutreis İlkokulu tadilattan geçirilip, Bedensel Engelliler Derneği’ne verilmişti, boşaltıldı, 2 kez soyuldu.

Yani İsmetpaşa’da bir mahalle ve sakinleri, tarihin izi yapılarıyla yok edilirken Cumhuriyet Dönemi’nin mimari aynaları da bir bir kırılıyor.

Yıkıma terkedilen sağdaki ev Uğur Mumcu'nun oturduğu ev

Şehir diyemeyeceksek

Bir cümle daha etmiş söyleşisinde Jale Erzen hocamız; “Sırf politik oyunlar içinde dönen bir kent idaresi, insanlara hiçbir zaman hizmet etmez” demiş. Bir şehri şehir yapacak en önemli unsur, insana hizmet etmek, insanı yaşatmak. Bu hizmet eğitir insanı, medenileştirir. Siyasetin oyuncağı olmuş, tarihinden doğasına hırpalanıyorsa bir ülkenin başkenti, bundan sonra yeni bir sıfat bulmak lazım o zaman köyleştirilen Ankara’ya.

Fotoğraflar: Mehmet Arabacı