SARAÇOĞLU FIRSAT OLUR MU?

27.03.2018 Milliyet - Ankara Gazetesi

Kızılay’ın kaderi, Güvenpark’la Saraçoğlu Mahallesi’ne bağlı. Şehir merkezinin kaderi yani. Doğru değerlendirirsek kaybettiğimiz Kızılay’ı kazanır, yanlış yaparsak şehir merkezini kaybederiz. Gelip geçilen, merkezi olmayan bir başkentimiz olmaya devam eder. Birkaç kişinin çıkarı, merkezimize mal olmaz inşallah.

20 Mart’ta Maliye Bakanı Naci Ağbal, Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, Emlak Konut GYO Müdürü Murat Kurum, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Tuna ve Çankaya Belediye Başkanı Alper Taşdelen’in katıldığı ‘Saraçoğlu Projesi’ tanıtıldı. Daha önce yüksek yoğunluklu ofisler, rezidans ve büyük alışveriş merkezleriyle (AVM) gündeme gelmişti mahalle. Yer gök ofis, rezidans, AVM iken çok şükür vazgeçildi.

Bozduklarımız

Projenin, yapıları ve yeşil dokuyu bozmadan gerçekleşeceğini söyledi bakanlarımız, belediye başkanlarımız. Yalnız neredeyse yeraltını kaplayacak otopark ile yeni yapıların eklenecek olması, şimdiye kadar aksini görmediğimiz için, projeye mesafeli yaklaşmaya zorluyor bizi. Şimdiye kadar hep bozuldu çünkü ‘düzeltiyoruz’ denirken.

Neyi bozduk? Örneğin Hacıbayram’ı, Bentderesi’ni, Güvercin Sokak’ı bozduk, şu aralar Hamamarkası-Ulucanlar arası ve İsmetpaşa’yı bozuyoruz. Tarihi ve mimari değeri olan bir yeri yıkıp yeniden eskisine benzetmeye çalışırsanız o düzeltme olmuyor, 2018 model yepis yeni bir eski elde etmiş oluyorsunuz. ‘Yepis yeni eski’, mimari ve şehirleşme biliminde yer almayan bir kavram, bozmanın bahanesi yerli icadımızdır.

Ankara''nın göbeğinde bir vaha: Saraçoğlu Mahallesi

Güvenpark niye önemli?

Güvenpark ve Kızılay niye önemli? Şehrin merkezi, meydan, onun içinde kaynaşma noktası olarak sosyal bir doku Güvenpark var. Toplumun değişik katmanlarının buluşma noktası. Cumhuriyet’in ilk zamanlarında orta sınıfı, yüksek bürokrat ve siyasilerle buluşturan dünyanın ender merkezlerindendi. Öyleydi yani, şimdi değil. Ne meydanlığı ne kaynaştırıcılığı ne de merkezliği kaldı; gelip geçilen bir yol üstü artık. Sokak aralarında küçük kümelenmeler dışında metro, otobüs ve minibüs duraklarının merkezi sadece, sosyal işlevini yitirdi.

Arabaları, minibüsleri kollayan yeraltına otopark fikri, çağdaş şehirciliğin tam tersine giden bir fikir. Çağdaş şehircilikte arabalar merkezden uzaklaştırılırken biz, trafik iyice kilitlensin diye bir de yer açıyoruz. Güvenpark’ın bir kısmını yiyen otobüs durakları, minibüslere devredildi. Ne oldu sonuçta? Boşalan yere de minibüs doldu, trafiğin kilitlenmesinde hiçbir şey değişmedi. Otobüslere yürüyor şimdi millet.

Güvenpark, bir tutam yeşilden ibaret hatta ayakbağı muamelesi görerek işlevini, Kızılay merkezliğini kaybetti. Merkezinde meydanı olmayan, meydandan kalana büzülmüş parkıyla Kızılay’ından gelip geçilen bir başkentimiz var. Hala araba derdindeyiz. Saraçoğlu Projesi, bu bölümüyle uzmanların görüşü alınmamış bir proje gibi görünüyor.

Bir zamanlar Kızılay..

Kızılay biteli çok olmuştu

Mahalle içine yapılacak yeni yapılar, eskilerin onarılış biçimi de projenin Kızılay’a bir katkısı olup olmayacağını gösterecek. Kızılay’ın, İstanbul’un İstiklal Caddesi gibi her sınıftan insana açık bir buluşma, zaman geçirme noktası olmaya ihtiyacı vardı. Oraya benzetelim derken yeni halini onaylamayan bir kesim İstiklal Caddesi’nden çekildi ve cadde bitti. Şimdi günden güne bir bir kapanıyor dükkanlar. 

Kızılay ise biteli çok olmuştu, belki bu proje yeniden cazibe noktası haline getirebilirdi. Ama ancak mali getirisinden çok toplumsal etkisi düşünülerek yapılan bir projeyle olabilirdi bu. Zaten Saraçoğlu Mahallesi ile Güvenpark, son şansı Kızılay’ın. Olmadı mı daha da olmaz, kökten çözüm içeren yeni kentsel dönüşüm projelerine kalır iş. Elinizdeki projeye bir daha bakın, geri dönülmez yanlışlar olmasın içinde.

Dikkat: Yazımızı yazdıktan sonra Mimarlar Odası Ankara Şubesi'nden gelen haber şöyleydi:   
"..Saraçoğlu Mahallesi'nin Emlak GYO'ya devrine karar veren Bakanlar Kurulu Kararı'na dair açtığımız davada, Danıştay 10. Dairesi oybirliği ile yürütmeyi durdurma kararı verdi.."